دعاوی مرتبط با اراضی اختصاصی هسته اصلی اختلافات حقوقی در حوزه املاک را تشکیل می‌دهد و به‌طور مستقیم با حقوق مالکیت افراد سروکار دارد. در این دسته، بر خلاف اراضی طبیعی که طرف دعوا غالباً دولت است، منازعات معمولاً بین دو یا چند شخص خصوصی شکل می‌گیرد و شامل طیف گسترده‌ای از اقدامات قضایی است. از مهم‌ترین این دعاوی می‌توان به اقامه دعوی خلع ید (برای خارج کردن ملک از تصرف غاصب)، اثبات مالکیت (به ویژه در اراضی دارای سوابق عادی یا مشاع)، ابطال سند رسمی (به دلیل وقوع فسخ، فوت، یا انجام معامله معارض)، و دعاوی مربوط به حق ارتفاق و حدود اشاره کرد. رسیدگی مؤثر به پرونده‌های اراضی اختصاصی مستلزم شناخت عمیق از قانون مدنی، قانون ثبت اسناد و املاک، و رویه‌های قضایی در دادگاه‌های حقوقی و مراجع ثبتی است تا اطمینان حاصل شود که حقوق قانونی مالکین با رعایت کامل اصول دادرسی احقاق می‌گردد.