در برخی تصادفات رانندگی، متأسفانه راننده مقصر از صحنه حادثه متواری شده و به دلیل عدم شناسایی وی، امکان جبران خسارات وارده و دریافت دیه از شخص مقصر وجود ندارد. در این وضعیت، زیاندیدگان یا اولیاء دم متوفی ممکن است به وکیل دادگستری مراجعه کرده و درخواست طرح دعوی برای دریافت دیه را داشته باشند. مهمترین نکته در این موارد، تعیین درست طرف دعوی و مرجع صالح برای رسیدگی است.
صندوق تأمین خسارتهای بدنی؛ جبرانکننده نه مقصر
بر اساس قانون، صندوق تأمین خسارتهای بدنی موظف است در موارد خاصی که شناسایی راننده متخلف ممکن نیست یا مقصر حادثه فاقد بیمهنامه معتبر است، خسارات بدنی وارده به زیاندیده را جبران کند. اما نکته کلیدی آن است که صندوق در جایگاه مقصر قرار ندارد، بلکه صرفاً یک نهاد حمایتی و پرداختکننده است. از این رو، طرح شکایت کیفری به طرفیت صندوق یا مدیران آن فاقد مبنای قانونی بوده و راه به جایی نخواهد برد.
مرجع صالح و شیوه صحیح طرح دعوا
در چنین شرایطی، اقدام صحیح حقوقی آن است که بهجای شکایت کیفری، دادخواست حقوقی با خواسته "الزام صندوق تأمین خسارتهای بدنی به پرداخت دیه" به مرجع صالح (دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع حادثه یا محل اقامت خواهان) تقدیم شود.
در متن دادخواست باید به صراحت عدم شناسایی راننده و محرومیت زیاندیده از دریافت دیه از مقصر حادثه قید شده و همچنین مستندات از جمله گزارش پلیس، نظریه پزشکی قانونی و پاسخ صندوق به درخواست اولیه پیوست شود.
ضرورت رعایت تشریفات شکلی
پیش از طرح دعوا، معمولاً صندوق از زیاندیده میخواهد ابتدا درخواست پرداخت دیه را مستقیماً به صندوق ارائه دهد. تنها در صورتی که صندوق از پرداخت دیه خودداری کند یا پاسخی ندهد، امکان طرح دعوی رسمی در دادگاه فراهم میشود. بنابراین، ارائه مستنداتی دال بر مراجعه قبلی به صندوق و عدم نتیجهگیری از آن، یکی از ارکان مهم در پذیرش دعوی توسط دادگاه خواهد بود.
نتیجهگیری
در دعاوی مربوط به تصادفاتی که راننده مقصر متواری و غیرقابل شناسایی است، تنها راه مؤثر، طرح دادخواست حقوقی به طرفیت صندوق تأمین خسارتهای بدنی و الزام آن به انجام وظیفه قانونی در پرداخت دیه شرعی است. هرگونه اقدام کیفری یا طرح دعوی در مراجع غیرصالح، فاقد نتیجه حقوقی خواهد بود و تنها موجب اتلاف وقت و هزینه خواهد شد.