کلیدواژهها:
(تحریر ترکه / تقسیم ترکه / ارث / ورثه / دعاوی ترکه)
سؤالات:
- تحریر ترکه به چه معناست و چه زمانی انجام میشود؟
- مراحل قانونی تقسیم ترکه چیست؟
- چه دعاوی حقوقی در فرآیند تقسیم ترکه مطرح میشود؟
پس از فوت هر فرد، اموال، دیون و مطالبات او به مجموعهای به نام «ترکه» تبدیل میشود. وراث باید پیش از تقسیم ترکه، اقدامات قانونی از جمله تحریر ترکه را انجام دهند. هدف از تحریر ترکه حفظ و شناسایی دقیق اموال متوفی و جلوگیری از اختلافات و سوء استفادهها میان وراث است. پس از آن، تقسیم ترکه صورت میگیرد که ممکن است بهصورت توافقی یا از طریق دادگاه انجام شود. در این مسیر، دعاوی مختلفی ممکن است مطرح شود که شناخت آنها برای هر یک از ورثه ضروری است.
مطابق ماده ۲۰۶ قانون امور حسبی، هر یک از وراث، طلبکاران متوفی یا نماینده قانونی آنها میتوانند از دادگاه صالح درخواست تحریر ترکه نمایند. تحریر ترکه یعنی صورتبرداری از داراییها، بدهیها، اسناد و اموال منقول و غیرمنقول متوفی با حضور همه وراث یا نمایندگان آنان.
دادگاه با تعیین وقت رسیدگی و دعوت از همه افراد ذینفع، اقدام به بررسی مدارک، شنیدن اظهارات و در صورت لزوم، بررسی کارشناسی میکند. نتیجه این رسیدگی به صورت صورتجلسه تحریر ترکه تنظیم میشود.
پس از تحریر ترکه، دو حالت وجود دارد:
-
توافق وراث
در این صورت، وراث میتوانند با رضایت و توافق اموال را میان خود تقسیم کنند.
-
عدم توافق
در این صورت، هریک از وراث میتواند از دادگاه خانواده درخواست تقسیم ترکه را بدهد. دادگاه ابتدا سهمالارث هر یک از وراث را مشخص کرده، و در صورت لزوم با ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری، اقدام به افراز یا فروش اموال غیرقابل تقسیم مینماید.
از جمله دعاوی رایج در این حوزه:
- دعوای سهمالارث
- دعوای افراز ملک
- دعوای مطالبه سهمالارث
- دعوای اعتراض به تحریر ترکه
- دعوای بطلان تقسیمنامه
در این دعاوی، وجود مدارکی مانند گواهی انحصار وراثت، اسناد مالکیت، گواهی فوت، وصیتنامه، و توافقنامههای قبلی بین وراث اهمیت بالایی دارد.
پاسخ به سؤالات:
- تحریر ترکه به چه معناست و چه زمانی انجام میشود؟
تحریر ترکه به معنای صورتبرداری از داراییها و دیون متوفی است که معمولاً در صورت اختلاف بین وراث یا وجود طلبکار انجام میشود.
- مراحل قانونی تقسیم ترکه چیست؟
تحریر ترکه → بررسی بدهیها → تأدیه دیون → تعیین سهمالارث → تقسیم توافقی یا قضایی.
- چه دعاوی حقوقی در فرآیند تقسیم ترکه مطرح میشود؟
دعاوی سهمالارث، افراز، اعتراض به تحریر، الزام به تقسیم یا اعتراض به تقسیمنامه.
۵ نکته کلیدی:
- تحریر ترکه فقط در دادگاه خانواده و با درخواست یکی از وراث یا طلبکاران آغاز میشود.
- تا قبل از پرداخت بدهیهای متوفی، تقسیم ترکه قانونی نیست.
- برای تقسیم اموال غیرمنقول، در صورت عدم توافق، باید از دادگاه افراز یا دستور فروش گرفت.
- وجود وصیتنامه ممکن است در نحوه تقسیم اثرگذار باشد.
- مشاوره با وکیل متخصص در امور ترکه، از بروز اختلافات شدید بین وراث جلوگیری میکند.