وکیل مریم سادات موسوی
۰۶ مرداد ۱۴۰۴
اشتراک گذاری
کلیدواژه‌ها:
تقسیم سود شرکت، شرکت سهامی خاص، سود سهامداران، مجمع عمومی عادی، قانون تجارت ایران
سؤالات پرتکرار کاربران:
- نحوه تقسیم سود در شرکت سهامی خاص چگونه است؟
- آیا همه سهامداران به یک میزان از سود شرکت بهره‌مند می‌شوند؟
- چه مرجعی در شرکت درباره تقسیم سود تصمیم‌گیری می‌کند؟
شرح کوتاه موضوع (مقدمه):
در شرکت‌های سهامی خاص، سودآوری شرکت یکی از اهداف اصلی سهامداران است. اما در عمل، بسیاری از اختلافات میان سهامداران پس از پایان سال مالی، به دلیل نحوه تقسیم سود شرکت پدید می‌آید.
از منظر حقوقی، تقسیم سود تابع قواعد دقیقی در لایحه اصلاحی قانون تجارت است و نمی‌توان به دلخواه مدیران یا سهامداران خاص، آن را تخصیص داد. این مقاله به‌صورت تخصصی، به بررسی روند قانونی، نقش مجامع عمومی، و حقوق سهامداران در فرآیند تقسیم سود در شرکت‌های سهامی خاص می‌پردازد.
تقسیم سود در شرکت سهامی خاص طبق مواد ۲۳۸ تا ۲۴۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت انجام می‌شود. ابتدا، پس از پایان سال مالی، هیئت‌مدیره موظف است صورت‌های مالی (سود و زیان، ترازنامه و...) را تهیه و به بازرس قانونی ارائه دهد.
بازرس، پس از بررسی، گزارش خود را به مجمع عمومی عادی سالانه تقدیم می‌کند.
مجمع عمومی عادی صلاحیت تصمیم‌گیری در خصوص تصویب صورت‌های مالی و تقسیم سود قابل تخصیص را دارد.
سود قابل تقسیم، سودی است که پس از کسر زیان‌های سال‌های قبل، اندوخته قانونی (مطابق ماده ۱۴۰ لایحه) و ذخایر اختیاری باقی می‌ماند.
طبق ماده ۹۰، حداقل ۱۰٪ از سود خالص سالانه باید به عنوان اندوخته قانونی منظور شود تا زمانی که این اندوخته به ۱۰٪ سرمایه برسد.
تقسیم سود بدون تصویب مجمع عمومی ممنوع است. همچنین، مدیران نمی‌توانند به صورت علی‌الرأس یا اختیاری، سودی به سهامداران پرداخت کنند.
حق هر سهامدار در سود، به نسبت تعداد سهام وی است، مگر آنکه اساسنامه یا مصوبه مجمع ترتیب دیگری را مقرر کرده باشد (که غالباً پذیرفته نمی‌شود).
پاسخ به سؤالات پرکاربرد کاربران
-
۱. نحوه تقسیم سود در شرکت سهامی خاص چگونه است؟
ابتدا سود خالص شناسایی‌شده توسط هیئت‌مدیره، پس از بررسی بازرس، در مجمع عمومی عادی تصویب می‌شود. سپس سود قابل تقسیم، طبق نسبت سهام به سهامداران پرداخت می‌گردد.
-
۲. آیا همه سهامداران به یک میزان از سود شرکت بهره‌مند می‌شوند؟
خیر، هر سهامدار به میزان درصد مالکیت خود از سهام شرکت از سود سالانه بهره‌مند می‌شود. مثلاً اگر فردی ۲۰٪ از سهام را دارد، ۲۰٪ از سود قابل تقسیم را دریافت می‌کند.
-
۳. چه مرجعی در شرکت درباره تقسیم سود تصمیم‌گیری می‌کند؟
مجمع عمومی عادی سالیانه صلاحیت قانونی برای تصویب صورت‌های مالی و تصمیم‌گیری درباره تقسیم سود را دارد. هیئت‌مدیره تنها پیشنهاددهنده است.
۵ نکته کلیدی حقوقی درباره تقسیم سود در شرکت سهامی خاص:
- تقسیم سود فقط پس از تصویب مجمع عمومی عادی امکان‌پذیر است؛ نه با تصمیم هیئت‌مدیره.
- اندوخته قانونی ۱۰٪ از سود خالص باید پیش از هرگونه تقسیم سود منظور گردد (ماده ۱۴۰).
- سود تقسیم‌شده باید واقعی و بر اساس صورت‌های مالی حسابرسی‌شده باشد.
- هر سهامدار تنها به نسبت سهم مالکیت خود از سود بهره‌مند می‌شود.
- پرداخت سود بدون رعایت تشریفات قانونی، ممکن است مسئولیت شخصی برای مدیران ایجاد کند (ماده ۲۴۰ لایحه).
.png)
