کلیدواژهها:
(سفته / دارنده / واخواست / مطالبه وجه / مسئولیت تضامنی)
سؤالات:
- دارنده سفته چه اقداماتی برای وصول طلب خود میتواند انجام دهد؟
- در صورت نکول سفته، چه دعاوی قانونی قابل طرح است؟
- مسئولیت امضاکنندگان سفته چگونه است و چه ضمانت اجرایی دارد؟
سفته یکی از اسناد تجاری شناختهشده در قانون تجارت ایران است که بهموجب آن، صادرکننده متعهد میشود مبلغی را در تاریخ مشخص به دارنده پرداخت کند. در صورت نکول یا عدم پرداخت، دارنده سفته میتواند اقدامات قانونی متعددی را برای وصول وجه آن انجام دهد. این مقاله با هدف تبیین حقوق قانونی دارنده سفته، راههای طرح دعوا و مسئولیت امضاکنندگان تنظیم شده است.
مطابق ماده ۳۰۷ قانون تجارت، سفته یا فتهطلب سندی است که بهموجب آن شخص متعهد میشود مبلغی را در تاریخ معین به دارنده یا به حوالهکرد او پرداخت نماید. دارنده سفته در صورتی که در تاریخ سررسید وجه را دریافت نکند، میتواند برای واخواست آن اقدام کرده و از امتیازات اسناد تجاری بهرهمند شود.
🔹 مهمترین اقدامات قانونی دارنده سفته:
1. واخواست سفته
- ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ سررسید
- با مراجعه به دفاتر دادگستری
- موجب حفظ مسئولیت تضامنی صادرکننده، ظهرنویسان و ضامنان میشود
2. ارسال اظهارنامه رسمی
- به منظور مطالبه رسمی و ثبت مطالبه در سابقه
- گاهی بهجای واخواست، برای اثبات مطالبه استفاده میشود
3. طرح دعوای مطالبه وجه سفته
- در دادگاه حقوقی محل اقامت صادرکننده یا محل پرداخت
- با استناد به اصل سفته، واخواست (در صورت وجود)، اظهارنامه، و مدارک هویتی
4. تقاضای صدور اجرائیه
- اگر سفته بهعنوان سند لازمالاجرا در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد
- امکان مراجعه به اداره اجرای ثبت برای صدور اجرائیه
5. تقاضای تأمین خواسته
- در صورت طرح دعوا، امکان توقیف اموال بدهکار با صدور قرار تأمین وجود دارد
🔹 مسئولیت صادرکننده، ظهرنویس و ضامن در سفته:
بر اساس اصول اسناد تجاری، مسئولیت تضامنی است. به این معنا که دارنده میتواند برای کل مبلغ به هر یک از امضاکنندگان رجوع کند. پس از پرداخت، مسئول پرداختکننده حق مراجعه به سایر مسئولین دارد.
🔸 مهلت طرح دعوا:
- دعاوی ناشی از سفته در صورتی که واخواست شده باشد، مشمول مرور زمان قانونی (یکساله یا سهساله) هستند
- در صورت عدم واخواست، سفته حکم سند عادی پیدا میکند و مشمول مرور زمان عادی است
پاسخ به سؤالات:
- دارنده سفته چه اقداماتی برای وصول طلب خود میتواند انجام دهد؟
واخواست، اظهارنامه، طرح دعوای حقوقی، درخواست صدور اجرائیه، تقاضای تأمین خواسته.
- در صورت نکول سفته، چه دعاوی قانونی قابل طرح است؟
دعوای مطالبه وجه سفته، دعوای مسئولیت تضامنی علیه صادرکننده و ظهرنویسان، دعوای الزام به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه.
- مسئولیت امضاکنندگان سفته چگونه است و چه ضمانت اجرایی دارد؟
همه امضاکنندگان بهصورت تضامنی مسئولاند و دارنده میتواند علیه هر یک از آنها برای کل مبلغ طرح دعوا کند.
۵ نکته کلیدی:
- واخواست ظرف ۱۰ روز از تاریخ سررسید بهترین راه حفظ حقوق دارنده است.
- در صورت عدم واخواست، سفته ارزش سند عادی پیدا میکند.
- امکان تقاضای تأمین خواسته و توقیف اموال بدهکار در پرونده سفته وجود دارد.
- طرح دعوا نیازمند اصل سفته و مدارک هویتی و مالی است.
- در دعاوی مرتبط با سفته، حضور وکیل متخصص در امور اسناد تجاری توصیه میشود.