اشتراک گذاری
گروه حقوقی فرنو
۱۳ تیر ۱۴۰۴
کلیدواژه‌ها:
(چک صیادی / سامانه صیاد / قانون جدید چک / ثبت چک / اعتبار چک)
سؤالات:
- قانون جدید چک چه الزامی در خصوص ثبت چک در سامانه صیاد مقرر کرده است؟
- اگر چکی در سامانه صیاد ثبت نشود، چه وضعیتی دارد؟
- آیا دارنده چک ثبت‌نشده می‌تواند آن را وصول یا مطالبه کند؟
با اجرای قانون جدید صدور چک از سال ۱۳۹۹، بانک مرکزی سامانه‌ای به نام «صیاد» (صدور یکپارچه دسته چک) راه‌اندازی کرده است. هدف از این سامانه، کاهش تخلفات، شفافیت جریان چک و افزایش امنیت معاملاتی است. طبق قانون، چک‌های جدید صیادی باید حتماً در سامانه صیاد ثبت شوند تا قابلیت نقد شدن و پیگیری حقوقی داشته باشند. عدم ثبت چک در این سامانه تبعات جدی برای صادرکننده و دارنده چک به همراه دارد.
🔹 ثبت چک در سامانه صیاد
مطابق ماده ۵ مکرر قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۹۷)، چک‌هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده‌اند، فاقد اعتبار بوده و بانک‌ها از پرداخت وجه آن‌ها خودداری خواهند کرد.
ثبت چک در سامانه صیاد باید شامل موارد زیر باشد:
- مبلغ چک
- تاریخ سررسید
- مشخصات کامل گیرنده (کد ملی یا شناسه ملی)
- شماره شبای حساب دریافت‌کننده
سامانه صیاد از طریق اپلیکیشن‌های رسمی بانک مرکزی، اینترنت بانک، یا موبایل‌بانک‌ها در دسترس است.
🔸 آثار عدم ثبت چک در سامانه صیاد:
-
عدم امکان وصول بانکی:
بانک‌ها از پذیرش چک‌هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده‌اند، خودداری می‌کنند.
-
سلب حمایت حقوقی:
طبق قانون، چک ثبت‌نشده، مشمول مزایای اسناد تجاری نیست (مانند واخواست، تأمین خواسته فوری و مسئولیت تضامنی ظهرنویسان).
-
عدم امکان اقدام کیفری:
صدور چک بدون ثبت، چک را از شمول ضمانت اجرای کیفری خارج می‌کند.
-
امکان مطالبه به‌عنوان سند عادی:
دارنده چک می‌تواند با استناد به سند عادی تجاری و تحت عنوان «دعوای مطالبه وجه»، علیه صادرکننده طرح دعوا کند ولی از مزایای خاص چک برخوردار نخواهد بود.
-
احتمال اثبات سوءنیت در معاملات:
چک ثبت‌نشده ممکن است در معاملات صوری یا کلاهبردارانه استفاده شود و همین امر موجب کاهش اعتماد قضایی و بانکی می‌شود.
🔹 چه کسی باید چک را ثبت کند؟
بر اساس قانون، وظیفه ثبت اولیه چک در سامانه صیاد بر عهده صادرکننده است. گیرنده (دارنده چک) نیز موظف است چک را تأیید کند.
پاسخ به سؤالات:
- قانون جدید چک چه الزامی در خصوص ثبت چک در سامانه صیاد مقرر کرده است؟
ثبت چک در سامانه صیاد پیش‌شرط قانونی اعتبار چک است و بدون آن، چک قابلیت وصول بانکی و پیگیری حقوقی ویژه ندارد.
- اگر چکی در سامانه صیاد ثبت نشود، چه وضعیتی دارد؟
چک ثبت‌نشده از دید قانون فاقد اعتبار رسمی بانکی است و فقط در قالب سند عادی می‌توان آن را مطالبه کرد.
- آیا دارنده چک ثبت‌نشده می‌تواند آن را وصول یا مطالبه کند؟
بله، ولی تنها از طریق دعوای مطالبه وجه بر اساس سند عادی، نه از طریق ابزارهای ویژه چک مانند برگشت زدن و شکایت کیفری.
۵ نکته کلیدی:
- چک ثبت‌نشده در سامانه صیاد قابل وصول در بانک نیست.
- ثبت اولیه چک بر عهده صادرکننده و تأیید آن بر عهده دارنده است.
- چک‌های ثبت‌نشده مشمول ضمانت‌های کیفری و تجاری خاص نیستند.
- در صورت عدم ثبت، دارنده فقط می‌تواند دعوای مطالبه وجه مطرح کند.
- اعتماد و اعتبار معامله با چک، منوط به ثبت آن در سامانه صیاد است.
.png)
