اشتراک گذاری
گروه حقوقی فرنو
۱۳ خرداد ۱۴۰۴
کلیدواژه‌ها:
(اثبات نسب / دعوای خانوادگی / دلایل اثبات نسب / آزمایش DNA / امتناع از پذیرش نسب)
سؤالات:
- در چه مواردی می‌توان دعوای اثبات نسب را مطرح کرد؟
- چه دلایلی برای اثبات نسب مورد پذیرش دادگاه است؟
- چه محدودیت‌هایی در طرح یا دفاع از دعوای اثبات نسب وجود دارد؟
نسب از بنیادی‌ترین مفاهیم حقوق خانواده است که آثار مهمی در حوزه‌ی ارث، نفقه، ولایت و تابعیت دارد. تاریخچه‌ی دعاوی اثبات نسب نشان می‌دهد که در گذشته صرفاً شواهد سنتی (مثل شهادت و امارات عرفی) مبنا بود، اما امروزه پیشرفت‌های علمی مثل آزمایش DNA به ابزارهای اثباتی قدرتمندی تبدیل شده‌اند. با این حال، اثبات یا رد نسب همچنان یک چالش جدی و حساس در دعاوی خانوادگی محسوب می‌شود.
دعوای اثبات نسب زمانی مطرح می‌شود که فردی بخواهد نسبت خویشاوندی خود را با دیگری (معمولاً به عنوان فرزند) به اثبات برساند. این دعوا معمولاً از سوی فرزند علیه والدین (بیشتر علیه پدر) اقامه می‌شود. برای موفقیت در این دعوا، ارائه‌ی دلایل معتبر مثل شهادت، امارات، اسناد رسمی، مدارک تولد یا آزمایش ژنتیک ضروری است. در مقابل، خوانده ممکن است با ادعای فقدان رابطه مشروع یا عدم امکان انتساب، دفاع کند. در برخی نظام‌های حقوقی، امتناع بی‌دلیل از انجام آزمایش DNA می‌تواند به ضرر ممتنع تفسیر شود. نکته‌ی مهم این است که دعاوی نسب تابع قواعد خاص مرور زمان نیستند، اما اثبات آن باید با دلایل محکم صورت گیرد.
پاسخ به سوالات:
- در چه مواردی می‌توان دعوای اثبات نسب را مطرح کرد؟
زمانی که رابطه‌ی نسبی (مثلاً فرزندی) مورد انکار واقع شود یا سند معتبری موجود نباشد، فرد می‌تواند برای اثبات این نسبت به دادگاه مراجعه کند.
- چه دلایلی برای اثبات نسب مورد پذیرش دادگاه است؟
اسناد ولادت، شناسنامه، شهادت شهود، امارات عرفی، و در صورت لزوم، نتایج آزمایش DNA از جمله دلایل معتبر برای اثبات نسب هستند.
- چه محدودیت‌هایی در طرح یا دفاع از دعوای اثبات نسب وجود دارد؟
عدم وجود دلایل کافی، امتناع از آزمایش DNA بدون دلیل موجه، یا گذشت زمان طولانی بدون طرح دعوا ممکن است اثربخشی ادعا را تضعیف کند، هرچند اصولاً دعاوی نسب مرور زمان خاصی ندارند.
۵ نکته مهم:
- ارائه‌ی هرچه سریع‌تر دلایل مستند (شهادت، مدارک رسمی، آزمایش ژنتیک) کلید موفقیت در دعوای اثبات نسب است.
- امتناع از انجام آزمایش DNA می‌تواند به ضرر ممتنع تفسیر شود، مگر اینکه دلایل موجهی ارائه شود.
- بار اثبات نسب به عهده‌ی مدعی است و بدون ادله کافی، صرف ادعا پذیرفته نمی‌شود.
- دعاوی اثبات نسب از جمله دعاوی غیرمالی حساس به‌شمار می‌آیند و آثار گسترده‌ای در حقوق خانواده دارند.
- مشاوره با وکیل متخصص حقوق خانواده پیش از طرح دعوا توصیه می‌شود تا از ایرادات شکلی و ماهوی جلوگیری گردد.
.png)
